Gospodarka materiałowa to proces racjonalnego obrotu materiałami w przedsiębiorstwie, związany z nabywaniem, przyjmowaniem, przekazywaniem i wydawaniem materiałów niezbędnych do produkcji oraz organizacja przepływu, pomiędzy poszczególnymi komórkami organizacyjnymi. W gospodarce materiałowej przyjęło się, że zajmuje się ona wyłącznie materiałami, jednak nie jest to ujęcie precyzyjne, ponieważ mówiąc o tym wycinku funkcjonowania przedsiębiorstwa, należy brać pod uwagę również inne grupy zapasów, tj.: opakowania, materiały pomocnicze, części zamienne itp. W związku z powyższym, podczas realizacji szkolenia będą omawiane wszystkie wymienione powyżej strumienie przepływu zapasów. Składa się ona z kilku etapów, do których zaliczamy:
- pozyskiwanie materiałów, które wynika z zaopatrzenia materiałowego,
- przechowywanie zapasów materiałowych, realizowanie przez gospodarkę magazynową,
- fizyczne przemieszczanie materiałów w czasie przyjmowania, magazynowania i produkcji,
- zagospodarowanie odpadów, zapasów nierotacyjnych i zalegających,
- zapewnienie wymaganych informacji o gospodarowaniu wymienionymi grupami zapasów (gromadzenie, przechowywanie, przetwarzanie, przesyłanie danych dla celów planistycznych, optymalizacyjnych, ewidencyjnych i kontrolnych).
Realizacja przedstawionych procesów, wchodzących w skład gospodarki materiałowej wymaga wykonania wielu zadań dotyczących doboru materiałów potrzebnych do procesów produkcyjnych, normowania zużycia materiałowego, optymalizacji strumieni zapasów, rozplanowania magazynów, gospodarki opakowaniami, itp.
Zadania gospodarki materiałowej realizują głównie działy zakupowo – zaopatrzeniowe i magazynowe. W ich wspomaganiu istotne znaczenie odgrywa również dział transportu. Do zasadniczych zadań gospodarki materiałowej zaliczamy:
- ustalenie potrzeb materiałowych,
- organizację dostaw i przyjęć zapasów materiałowych,
- przechowywanie i wydawanie wymienionych zapasów,
- dbanie o racjonalną gospodarkę materiałami, opakowaniami, materiałami pomocniczymi itp.,
- gromadzenie informacji z zakresu gospodarki materiałowej.
Materiały są trzonem wyrobu gotowego, stanowią one często 80-85% jego wartości. Decydują więc o kosztach produkcji i jego jakości, dlatego niezwykle istotną kwestią jest dobór właściwych materiałów, ich obrót oraz racjonalne zużycie. Rodzaj dostarczanych do przedsiębiorstwa materiałów (wymiary, masa, wytrzymałość, sposób opakowania, skład chemiczny) decydują o kosztach obrotu i dostosowania czynności przemieszczenia i magazynowania.
Biorąc pod uwagę te argumenty, zostało przygotowane szkolenie mające na celu usprawnienie zaopatrzenia i przepływu grup materiałów w przedsiębiorstwach różnych branż.
Szkolenie jest podzielone na dwie części wzajemnie się uzupełniające. Pierwsza część jest przeznaczona usprawnieniu procesów zaopatrzeniowych i optymalizacji zapasów poszczególnych pozycji asortymentowych. Inaczej mówiąc, odpowiedź na pytanie: jakie powinny być niezbędne zapasy, aby zabezpieczyć ciągłość produkcji z jednej strony, zaś z drugiej, ustalić ich minimalne ilości, które nie będą generowały wysokich kosztów.
Druga część szkolenia jest ukierunkowana na gospodarkę magazynową. Ustalone ilości zapasów (z pierwszej części szkolenia) albo bezpośrednio wchodzą do produkcji, albo przepływają przez gospodarkę magazynową. W drugim przypadku, należy zapewnić płynność tego przepływu, dokonać analizy i optymalizacji poszczególnych procesów magazynowych, aby generował optymalne koszty magazynowania.
Po zakończeniu poszczególnych dni szkoleniowych możliwe jest skorzystanie z nieodpłatnych konsultacji z trenerem, dotyczących uszczegółowienia zagadnień omawianych podczas szkolenia i przełożenia tematyki na bazę poszczególnych przedsiębiorstw. Umożliwi to uczestnikom przedyskutować w praktyce problemy napotykane w przedsiębiorstwie i wypracować sposoby i możliwości ich rozwiązania, jak również, pokazać praktyczne zastosowanie poszczególnych narzędzi omawianych w trakcie szkolenia.
Korzyści dla uczestników
Podczas wykładów, ćwiczeń oraz konwersatoriów zakłada się osiągnąć szereg korzyści, które pozwolą osobom funkcyjnym odpowiedzialnym za organizację i funkcjonowanie gospodarki materiałowej na:
- określenie zadań stawianych przed gospodarką materiałową przedsiębiorstwa,
- zdefiniowanie gospodarki materiałowej i jej elementów składowych,
- określenie uwarunkowań wpływających na sprawność procesów zaopatrzeniowych i magazynowych,
- opracowanie zakresu zadań i odpowiedzialności osób funkcyjnych w gospodarce materiałowej,
- określenie parametrów i normatywów planowania zapasów materiałowych w przedsiębiorstwie,
- określenie wielkości zapasów maksymalnych i zapasów bezpieczeństwa,
- określenie ekonomicznych wielkości dostaw, czasu składania zamówień i organizacji ich przepływu,
- dokonanie podziału towarów według różnych kryteriów składowania,
- zaplanowanie organizacji funkcjonowania magazynów,
- określenie czynności operacyjnych poszczególnych procesów magazynowych,
- dostosowanie metod składowania, manipulacji, kompletacji do właściwości składowanych zapasów,
- kontrola i koordynacja działań w magazynach różnych branż,
- podejmowanie decyzji dotyczących zarządzania gospodarką magazynową,
- zmodernizowanie i poprawa organizacji działania magazynów istniejących,
- dokonanie kompleksowej oceny magazynów oraz określenie czynników powodujących przestoje i ograniczenia.
Adresaci szkolenia
Kierownicy przedsiębiorstw oraz pracowników odpowiadających za prawidłowe funkcjonowania magazynów różnych branżach (kierowników magazynów, ich zastępców oraz pozostałych pracowników wydziału magazynów).
PROGRAM SZKOLENIA
I dzień szkoleniowy
Struktura organizacyjna gospodarki materiałowej w przedsiębiorstwie:
- rola i miejsce gospodarki materiałowej w strukturze przedsiębiorstwa i jego logistyki,
- relacje pomiędzy poszczególnymi komórkami odpowiedzialnymi za gospodarkę materiałową,
- zakresy zadań i odpowiedzialności osób funkcyjnych,
- uwarunkowania funkcjonowania,
- struktura organizacyjna gospodarki magazynowej i materiałowej.
Podział i asortyment zapasów:
- podział zapasów według kryterium ważności (metody ABC, XYZ),
- charakterystyka zapasów oraz ich wpływ na zastosowane metody składowania.
Analiza poziomów (wielkości) zapasów:
- czynniki wpływające na wielkość zapasów poszczególnych pozycji asortymentowych,
- wielkość zapasów bieżących,
- poziom zapasów bezpieczeństwa,
- ustalenie i ocena punktu złożenia zamówienia (kiedy zamówić?),
- wpływ poziomu obsługi klienta na wielkość utrzymywanych zapasów magazynowych.
Ekonomika dostaw:
- ekonomiczna wielkość zamówienia (EWD)- optymalizacja dostaw dla poszczególnych pozycji zapasów (ile zamówić?),
- wielkość zapasów maksymalnych.
Zagospodarowanie zapasów zalegających i nierotacyjnych:
- wielkość zapasów zalegających i nierotacyjnych,
- sposoby zagospodarowania zapasów zalegających i nierotacyjnych.
Mierniki i wskaźniki zapasów:
- podział mierników i wskaźników wykorzystywanych w ocenie zapasów,
- wskaźniki rotacji zapasów magazynowych, produkcyjnych i innych,
- możliwości i potrzeby oceny struktury i poziomów zapasów.
- rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych.
II dzień szkoleniowy
Miejsce, rola i zadania magazynów w przedsiębiorstwie w realiach gospodarki rynkowej:
- zadania magazynów w zintegrowanych łańcuchach dostaw.
Technologia operacji magazynowych:
- charakterystyka technologicznego procesu magazynowania,
- organizacja prac magazynowych w przedsiębiorstwie,
- dostosowanie operacji magazynowych do rodzaju magazynów i poszczególnych ich elementów.
Odpowiedzialność materialna pracowników za powierzone mienie:
- dokumenty normujące odpowiedzialność materialną,
- uwarunkowania prawne normujące kwestie odpowiedzialności materialnej pracowników za powierzone mienie,
- praktyczne rozwiązania dot. odpowiedzialności materialnej.
Inwentaryzacja składników majątku w gospodarce magazynowej:
- rodzaje inwentaryzacji stosowane w gospodarce magazynowej,
- dokumenty normujące procedury inwentaryzacyjne,
- metody i sposób przeprowadzenia inwentaryzacji,
- realizacja procedur inwentaryzacyjnych,
- błędy w realizacji procesów inwentaryzacyjnych.
Metody rozmieszczenia i kompletacji zapasów:
- metoda stałych miejsc składowych,
- metoda wolnych miejsc składowych,
- metody mieszane,
- metody kompletacji zapasów.
Metody składowania zapasów:
- organizacja tradycyjnych metod składowania,
- nowoczesne rozwiązania składowania zapasów,
- zasady rozmieszczenia zapasów w magazynach).
Przepisy bhp w organizacji prac magazynowych:
- akty prawne normujące bhp w gospodarce magazynowej,
- wymagania w odniesieniu do obiektów magazynowych i procesów magazynowania,
- organizacja magazynów przy uwzględnieniu zagadnień bhp,
- obowiązki pracodawcy i pracowników,
- zagrożenia bezpieczeństwa pracy w magazynie oraz warunki przeciwdziałania tym zagrożeniom.
System znakowania i identyfikacji miejsc składowania oraz towarów w opakowaniach jednostkowych i zbiorczych:
- zasady znakowania ładunków w magazynach,
- oznakowanie miejsc składowania zapasów,
- organizacja systemu kodów kreskowych zgodna z systemem EAN),
- wykorzystanie fal radiowych do identyfikacji towarów w magazynach – technika RFID.
Rozkład godzinowy:
pierwszy dzień szkolenia: 10:00 – 17:30
drugi dzień szkolenia: 09:00 – 16:00